|
*
Persoonlijk
*
Uitvaartbegeleiding
*
Kind en Rouw
*
Bijzondere ervaringen rond sterven en dood
*
Boekjes
*
Kind und Trauer
*
In Memory of
*
Media
*
Contact
Corrie
Wolters
mobiel:
06-55960794
e-mail:
welkom@corriewolters.nl
|
|
Hoe gaan kinderen
om met rouw?
|
|
Niet alleen volwassenen rouwen;
kinderen ook, en vaak veel intenser dan we kunnen vermoeden. Er
gaat heel wat in die kleine hoofdjes om, maar meer in kortere
momenten dan bij volwassenen. Althans, dat is wat we vaak van
merken. Het lijkt dan alsof het niet diep gaat, maar het tegendeel
blijkt waar. |
|
Tim |
Zo herinner ik me een jochie van 2.5 jaar - Tim. Hij zou
een broertje of zusje krijgen en keek daar samen met zijn vader en moeder
enorm naar uit.
Maar het kind sterft bij de geboorte. Thuis wordt het in
zijn bedje gelegd. Tim wordt niet weggehouden, integendeel. Samen met zijn
ouders gaat hij kijken bij zijn broertje.
‘Wat is hij lief’, zegt hij.
‘maar hij doet het niet.
’‘Nee,’ vertellen zijn ouders,
‘hij doet het niet, en omdat hij het niet doet is hij ook koud.
Voel maar.’
Natuurlijk probeert Tim een oplossing te
vinden; nieuwe batterijen, extra veel kleertjes aan, de verwarming heel
hoog zetten. Zijn ouders vertellen hem dat dit niet helpt en dat ze hem
daarom over een paar dagen moeten begraven.
Tim gaat mee. Natuurlijk houd
je zo’n kind niet rustig. Hoeft ook niet, hij mag
rondlopen. Maar als het voor de anderen te veel afleidt neemt iemand hem
mee naar buiten – het is mooi weer.
Op het moment dat er lichtjes
aangestoken worden roep ik ook Tim erbij. Hij komt, en steekt samen met
papa een lichtje aan. Dan gaat hij weer naar buiten.
Wat hij ervan meegekregen heeft? Alles.
Nog
maanden later had hij het erover dat hij voor zijn broertje een lichtje
had aangestoken en dat zijn broertje nu begraven is omdat hij ‘het niet
meer deed’.
En als hij met zijn ouders langs het kerkhof reed riep hij:
‘Dag lief broertje, straks kom ik weer bij jou.’
Dan ging hij weer over
tot zijn orde van de dag. En hij ging mee om het grafje te onderhouden.
Als dan zijn moeder een knuffel oppakte riep hij: ‘Dat mag jij niet, dat
is van mijn broertje.’
Natuurlijk vertelde zijn moeder dan waarom ze dat
deed, en vroeg ze hem om te helpen. Dat deed hij.
Hij zal in de loop van de tijd ‘vergeten’ wat er in dat bewuste jaar is gebeurd –
de concrete herinnering zal vervagen. Maar hij is er wel bij betrokken
geweest, met hoofd, hart en handen, en die ervaring neemt niemand hem
af.
|
|
Mag je dansen tijdens
een uitvaart?
|
Een verhaaltje en een dansje
|
Onlangs moest ik
de uitvaart doen voor een vrouw van 50 jaar oud.
Natuurlijk had de familie mooie muziek uitgekozen, waren
er bloemen en hadden enkele kinderen een tekening
gemaakt.
Eén meisje, 8 jaar oud, wilde wilde graag dansen. Een
enkeling vroeg zich af of dat wel kon. Zou de aandacht
niet teveel naar dit meisje gaan in plaats van naar de
overledene? Maar voor haar was het een manier om te
laten zien dat ze van haar tante hield.
Vlak voor de uitvaart heeft ze om te wennen aan de
ruimte even in de aula geoefend. Ze had haar eigen cd-speler meegebracht die bediend werd door haar oudere
zusje.
Het was een indrukwekkend moment - met grote
vanzelfsprekendheid en openheid danste ze op haar
muziek.
De ontroering werd bijna tastbaar. Ze nam dansend
afscheid van haar tante. Iedereen heeft dat zo ervaren
getuige het spontane applaus en de reacties achteraf.
|
Een tweeling
overleed vlak voor de geboorte. Het enige kind in het gezin was Leo, zes jaar
oud. Leo wist dat hij twee zusjes zou krijgen. Alles was klaar, ze waren
meer dan welkom. Maar door een onverwachte medische oorzaak hadden
ze geen enkele kans. Het verdriet was groot, ook voor Leo.
Toen de
ouders nog voor een gesprek met de dokter naar het ziekenhuis moesten ging
Leo mee. Eerst gingen ze bij de beide meisjes kijken die daar opgebaard
lagen. Vervolgens moesten de ouders naar de dokter.
Ze vroegen Leo of
hij met hen meewilde of liever bij zijn zusjes bleef. Hij koos voor dat
laatste.
Toen ze terugkwamen vertelde Leo dat hij hen een
verhaaltje had verteld en dat hij voor hen had gedanst. 'Dan weten ze toch
wie ik ben,' voegde hij eraan toe.
|
Soms heb je behoefte aan wat
meer mogelijkheden.
|
|
|
|